Welke vis in blik moet je kiezen? Een gids voor beginners
Die muur aan mooie blikjes kan overweldigend zijn. Sardines, makreel, tonijn, mosselen... waar begin je? Een praktische gids om je eerste stappen in de wereld van artisanale vis in blik te zetten.
Foto: Blikvanger
Die muur aan mooie blikjes in een speciaalzaak kan overweldigend zijn. Sardines, makreel, tonijn, mosselen, inktvis… en dat in tientallen varianten met olijfolie, escabeche, tomatensaus of pikante pepers. Waar begin je?
Deze gids helpt je op weg. Per vissoort leg ik uit wat je kunt verwachten, hoe je het beste serveert, en welke producten je het beste kunt proberen.
Sardines: de perfecte kennismaking
Als er één vis in blik is waarmee je moet beginnen, dan zijn het sardines. Ze zijn toegankelijk, veelzijdig en tonen meteen het verschil tussen supermarktkwaliteit en artisanaal vakmanschap.
Wat kun je verwachten?
Sardines (Sardina pilchardus) zijn kleine, vette vissen met een milde maar uitgesproken smaak. In artisanale visconserven vind je ze meestal heel, met huid en graten. Dat klinkt misschien afschrikwekkend, maar de graten worden tijdens het inblikproces zacht en leveren extra calcium. De huid geeft rijkdom en textuur.
Je vindt sardines in verschillende bereidingen:
- In olijfolie: de klassieker, laat de vis spreken
- In pikante olijfolie: met een vleugje chili voor wie van pit houdt
- Met citroen: fris en licht, perfect voor zomerse gerechten
- In tomatensaus: voller en hartiger, geliefd in veel keukens
Hoe serveer je sardines?
Het mooie aan goede sardines is dat ze nauwelijks voorbereiding nodig hebben.
De eenvoudigste manier: Open het blik, leg de sardines op een bordje, druppel de olie erover, en eet ze met geroosterd brood en een schijfje citroen. Meer hoeft het niet te zijn.
Iets uitgebreider: Meng de sardines licht door een kom met witte bonen, verse tomaat, rode ui en peterselie. Gebruik de olie uit het blik als dressing. Leg er een gekookt eitje bij en je hebt een complete maaltijd.
Door de pasta: Verwarm de sardines kort in een pan met knoflook en chilivlokken. Breek ze grof met een lepel en meng door net gekookte spaghetti. Eindig met citroensap en verse peterselie.
Bewaar de olie! Bij artisanale sardines is de olijfolie vaak van topkwaliteit. Gooi die niet weg, maar gebruik hem voor salades of om brood in te dippen.
Onze aanbevelingen
Kies sardines in extra vierge olijfolie, niet in gewone olijfolie of zonnebloemolie. Het verschil is enorm. De Portugese traditie van vakmanschap komt nergens beter tot uiting dan in hun sardines.
Voor beginners:
- Sardientjes in extra vierge olijfolie van JOSE Gourmet: de perfecte introductie. Kleine, delicate petingas met zachte textuur en milde smaak.
- Sardines in biologische olijfolie van Maria Organic: voor wie biologisch belangrijk vindt, een uitstekend instappunt.
Voor de avonturier:
- Sardines met citroen van ATI Manel: de citrustoets maakt ze perfect voor zomerse salades.
- Gerookte sardientjes van JOSE Gourmet: een subtiele rooksmaak die diepte toevoegt.
- Pikante sardientjes van Maria Organic: biologisch én met een aangename kick.
Iets heel bijzonders:
- Sardientjes Limited Edition van FAUSTO: met de hand geselecteerde sardientjes van uitzonderlijke kwaliteit.
Let ook op de grootte. Petingas zijn kleinere sardines, delicater en milder. Grotere sardines hebben meer bite en een stevigere smaak.
Makreel: de ondergewaardeerde favoriet
Makreel is de stoere neef van de sardine. Steviger, vetter, met meer uitgesproken smaak. Tegelijk is het een van de meest ondergewaardeerde visconserven, en vaak een stuk goedkoper dan sardines.
Wat kun je verwachten?
Er zijn twee hoofdtypes:
- Makreelfilets: grotere Atlantische makreel, ontdaan van huid en graten, compact en stevig
- Kleine makreel (cavalinha): hele visjes met huid en graten, vergelijkbaar met sardines
Makreel heeft een hogere omega-3-concentratie dan bijna elke andere vis. Als je om gezondheidsredenen vis eet, is makreel je vriend.
Hoe serveer je makreel?
Als tonijnvervanger: Makreelfilets werken uitstekend in recepten waar je normaal tonijn in blik zou gebruiken: salades, sandwiches, pasta’s. De smaak is wat rijker, maar dat is een pluspunt.
Op meloen: Kleine makreel met stukjes rijpe meloen, een scheutje sherrytazijn en verse munt. Klinkt gek, werkt fantastisch.
Bij ajo blanco: De Spaanse koude amandelsoep met druiven krijgt een extra dimensie met makreel als garnering.
De gerookte variant: Gerookte makreel heeft een intense, diepe smaak die perfect past bij aardappelsalade of simpelweg op een boterham met mierikswortel.
Onze aanbevelingen
De klassiekers:
- Makreelfilets in olijfolie van JOSE Gourmet: stevig, vol van smaak, perfect voor salades en pasta’s.
- Makreelfilets in biologische olijfolie van Maria Organic: biologische kwaliteit in elke hap.
- Makreelfilets van ATI Manel: betaalbare kwaliteit voor dagelijks gebruik.
De hele vis:
- Kleine makreel in olijfolie van JOSE Gourmet: cavalinha, vergelijkbaar met sardines maar steviger.
Gerookt:
- Gerookte makreel van JOSE Gourmet: intens en vol, ideaal voor wie van uitgesproken smaken houdt.
Met pit:
- Pikante makreelfilets van Maria Organic: biologisch met een aangename scherpte.
Let op duurzaamheid
Makreel is momenteel een lastige keuze qua duurzaamheid. De Noordoost-Atlantische makreelvisserij heeft geen MSC-certificering meer omdat de kuststaten het niet eens kunnen worden over quota’s. Onze producenten werken met kleinschalige, verantwoorde vangsttechnieken, maar wees je bewust van deze context.
Mosselen: de Galicische trots
Galicië in Noordwest-Spanje produceert zo’n 20% van alle mosselen ter wereld. De ingeblikte versie is verrassend anders dan verse mosselen: zachter, fluweliger, zonder die rubberachtige textuur die je soms krijgt bij overgekookte verse exemplaren.
Wat kun je verwachten?
De meeste mosselen in blik zijn bereid in escabeche, de klassieke Spaanse marinade met azijn, paprika, knoflook en laurier. Ze worden vaak eerst gefrituurd (fritos) voordat ze worden ingeblikt, wat een stevig, sappig resultaat geeft.
Kies voor grote mosselen als je ze kunt vinden. Die hebben langer aan de rotsen gehangen, zijn voller van smaak en vallen niet uit elkaar in het blik.
Hoe serveer je mosselen?
Op chips: Geen grap. In Sevilla serveren ze grote mosselen bovenop een stapeltje chips, een soort zeenacho. De combinatie van zout, zuur en crunch werkt verrassend goed.
Door pasta: Meng escabeche-mosselen door pasta met knoflook, citroen en verse munt. De marinade doet dienst als saus.
Bij de apero: Mosselen in escabeche zijn een uitstekende aanvulling op een apero met vis in blik. De azijnige tonen contrasteren mooi met vettige sardines en romige patés.
Met de olie: Bewaar de escabeche-olie om mayonaise mee te maken of over geroosterde groenten te druppelen.
Onze aanbevelingen
De Portugese manier (gebakken):
- Gebakken mosselen in marinade van JOSE Gourmet: fritos, dus eerst gefrituurd voor een stevige, sappige textuur. De perfecte keuze als je van rijke, volle smaken houdt.
De Spaanse klassiek (escabeche):
- Mosselen in escabèche 12/16 van ATI Manel: 12 tot 16 mooie mosselen in de klassieke Spaanse marinade. De azijn, paprika en kruiden maken dit ideaal voor een hapjesplank.
Innovatie uit het Noorden:
- Blauwe mosselen uit de Limfjord van FANGST: Deense mosselen met dille en venkelzaad. Een compleet andere smaakervaring, fris, kruidig, Scandinavisch.
- Gerookte mosselen uit de Limfjord van FANGST: op beuk gerookt voor een subtiele rooksmaak.
Kokkels en schelpdieren: de zachte kennismaking
Schelpdieren in blik kunnen intimiderend klinken, maar kokkels (berberechos) en scheermessen (navajas) zijn juist bijzonder toegankelijk. Zacht, delicaat en zonder de taaie textuur die verse schelpdieren soms hebben.
Wat kun je verwachten?
Kokkels en scheermessen worden gestoomd en ingeblikt in een simpele pekel, eigenlijk gewoon zeewater. Elke hap is een zachte, malse beet met pure zeesmaak. Scheermessen hebben een iets stevigere textuur en zijn visueel indrukwekkend door hun langwerpige vorm.
Hoe serveer je schelpdieren?
Koud met citrus: Zet kokkels of scheermessen 15 minuten in de koelkast, voeg wat wittewijnazijn toe en serveer. Simpeler kan niet.
In ceviche-stijl: Meng met fijngesneden rode ui, koriander en limoensap. De pekel uit het blik versterkt de citrussmaak.
Door pasta: Voeg op het laatste moment toe aan een lichte pasta met knoflook en olijfolie. Niet te lang verhitten, je wilt de textuur behouden.
Onze aanbevelingen
Kokkels:
- Kokkels uit de Limfjord van FANGST: Deense kokkels uit het schone Limfjord-water. Zuiver, delicaat, met pure zeesmaak.
Scheermessen:
- Scheermessen in eigen nat van JOSE Gourmet: indrukwekkende, langwerpige schelpen in hun eigen vocht. Een delicatesse.
- Scheermessen 8/10 van ATI Manel: 8 tot 10 scheermessen per blik, uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.
Inktvis: de complete maaltijd
Inktvis in blik is geen bijgerecht maar een volwaardige maaltijd als je het combineert met rijst of pasta. De textuur is zacht en de smaken zijn diep, zeker als de inktvis in zijn eigen inkt is bereid.
Wat kun je verwachten?
Je vindt inktvis in verschillende bereidingen:
- In eigen inkt: de klassieker, diepzwart, intens en rijk
- In ragout/sofrito: met tomaat, paprika en specerijen
- Gevuld: een complete maaltijd in een blik
De textuur is zachter dan verse inktvis. De tentakels en lichamen zijn mals gekookt en absorberen de smaken van de saus.
Hoe serveer je inktvis?
Met risotto: Verwarm de inktvis en serveer naast een romige risotto, gekookt in visbouillon. Risotto met munt en basilicum werkt perfect bij inktvis in eigen inkt.
Met aardappelen: Simpeler: verwarm de inktvis en eet met gekookte aardappelen of puree. De saus doet het werk.
Met witte bonen: Meng inktvis in ragout door warme witte bonen voor een stevige, eiwitrijke maaltijd.
Onze aanbevelingen
In eigen inkt:
- Gevulde inktvis in eigen inkt van JOSE Gourmet: gevuld met een delicate vulling, in diepe zwarte inktsaus. Een complete maaltijd.
- Inktvis in eigen inkt van ATI Manel: de klassieke bereiding, betaalbaar en vol van smaak.
In ragout:
- Pikante calamari in ragoûtsaus van JOSE Gourmet: met tomaat, paprika en een vleugje pit. Perfect door pasta.
Octopus:
- Pikante octopus in olijfolie van JOSE Gourmet: malse octopusstukken met chili. Luxe op de tapasplank.
- Octopus in looksaus van ATI Manel: de Portugese klassieker, rijk aan knoflook.
Tonijn: de bekende, maar dan beter
Tonijn uit blik kent iedereen. Maar artisanale tonijn, met name bonito del norte uit de Cantabrische Zee, is een heel ander product dan de gemalen stukken in water die je bij de supermarkt koopt.
Wat kun je verwachten?
Bonito del Norte: witte tonijn gevangen met de lijn in de Cantabrische Zee. Stevig, lichtroze vlees met een rijke, bijna vleesachtige smaak. Het wordt alleen gevangen tijdens het seizoen (juni-oktober) en vers verwerkt.
Ventresca: het buikgedeelte van de tonijn, het vetste, meest smaakvolle stuk. Slechts 15-20% van elke vis levert ventresca op, dus het is schaars en duur.
Skipjack: een kleinere tonijnsoort, vaak duurzamer gevangen, met een mildere smaak dan bonito.
Hoe serveer je tonijn?
Ventresca puur: Dit is te kostbaar om te mengen. Open het blik, leg de stukken op een bord met wat fleur de sel, en eet met je ogen dicht.
Bonito in salade: Maak een klassieke ensalada de bonito met tomaat, groene paprika, ui en de olie uit het blik.
Op toast: Bonito del Norte op geroosterd brood met een beetje mayonaise en verse basilicum is lunchtop.
Onze aanbevelingen
De ultieme luxe:
- Bonito del Norte Ventresca van FAUSTO: het buikgedeelte van de witte tonijn, in biologische extra vierge olijfolie. Het vetste, meest smaakvolle stuk. Reserveer dit voor speciale momenten.
De dagelijkse klassieker:
- Bonito del Norte filets van FAUSTO: stevige filets in biologische olijfolie. De gouden standaard voor tonijn.
Toegankelijke kwaliteit:
- Tonijn in biologische olijfolie van Maria Organic: uitstekende kwaliteit voor dagelijks gebruik.
- Tonijnfilets met tijm en citroen van Maria Organic: verfrissend gekruid, perfect voor salades.
Met pit:
- Pikante tonijnfilets van ATI Manel: voor wie van scherpte houdt.
Duurzame keuze:
- Skipjack tonijnfilets van FAUSTO: kleinere tonijnsoort, vaak duurzamer gevangen.
- Skipjack in zeewater van FAUSTO: puur en clean, zonder toegevoegde olie.
Waar begin je?
Als je nieuw bent in de wereld van artisanale vis in blik, start dan hier:
-
Eerste aankoop: Sardientjes in extra vierge olijfolie van JOSE Gourmet of sardines van Maria Organic. De perfecte introductie.
-
Tweede stap: Makreelfilets van JOSE Gourmet. Ontdek hoe rijk en vol makreel kan smaken.
-
Avontuurlijker: Gebakken mosselen van JOSE Gourmet of mosselen in escabèche van ATI Manel. Een wereld aan smaken in één blik.
-
Speciale gelegenheid: Bonito del Norte Ventresca van FAUSTO. De kroon op je ontdekkingsreis.
Serveer ze simpel: geroosterd brood, wat citroen, misschien een glas koele witte wijn. Laat de kwaliteit spreken.
En bewaar die olie. Serieus. Die is te goed om weg te gooien.
Veelgestelde vragen
Moet ik de graten verwijderen?
De graten in conservas sardines zijn zo zacht dat je ze gewoon mee kunt eten - ze zijn een uitstekende bron van calcium.
Als je de graten liever verwijdert kan dat gemakkelijk met een vork. Sommige premium sardines zijn al ontgraat (sans arêtes).
Hoe lang blijft vis in blik goed na het openen?
Haal de vis uit het blik en bewaar in een afgesloten bakje in de koelkast. Consumeer binnen 2-3 dagen.
De olie kun je langer bewaren — gebruik hem voor salades of om brood in te dippen.
Wat is escabeche?
Escabeche is een traditionele Spaanse en Portugese marinade van azijn, olijfolie, laurier, peper en specerijen. Het werd historisch gebruikt voor conservering maar wordt nu vooral voor smaak gebruikt.
Escabeche geeft een zure, aromatische smaak die perfect is voor vettige vis zoals makreel, mosselen of sardines. Gebruik het voor gerechten waar je contrast en complexiteit wilt: salades, pasta, tapas. Voor pure vissmaak kies olijfolie in plaats van escabeche.
Kan ik vis in blik warm serveren?
Ja, maar verhit ze kort en voorzichtig. Te lang verhitten maakt de textuur zacht en droog.
Bij ansjovis zou ik het helemaal niet doen — die eet je koud. Artisanale ansjovis is te kostbaar en te delicaat om te verhitten.
Welke vis in blik is geschikt voor kinderen?
Begin met makreelfilets of tonijn — die zijn milder van smaak en hebben geen graten.
Sardines met de hele vis kunnen wat confronterend zijn voor kleine eters, maar veel kinderen vinden ze heerlijk als ze er eenmaal aan gewend zijn.
Hoeveel vis in blik heb ik nodig voor een hapjesplank?
Reken op 2-3 blikjes voor 4 personen als onderdeel van een apero.
Combineer met crackers, geroosterd brood, olijven, cornichons en misschien wat kaas voor een complete hapjesplank.